Jak wygląda rehabilitacja niemowląt? Pacjentami fizjoterapeutów mogą zostać nawet maluszki, które niedawno przyszły na świat. Zazwyczaj lekarze kierują je na ćwiczenia ze względu na osłabione bądź nadmierne napięcie mięśniowe lub różnego rodzaju inne wady, zauważalne w krótkim czasie po urodzeniu. Jak wygląda rehabilitacja niemowląt? Ile trwają poszczególne zajęcia?
Jak fizjoterapeuci pracują z niemowlętami?
Na samym początku powinniśmy uświadomić sobie, że z małymi pacjentami nie może pracować każdy rehabilitant. Musi on posiadać odpowiednie wykształcenie, a także uprawnienia do pracy z dziećmi, zazwyczaj stosując konkretną metodą leczenia. Ciała niemowlaków są z jednej strony bardzo plastyczne, lecz z drugiej strony niezwykle wrażliwe, przez co poszczególne mięśnie czy kości mogą łatwo ulegać uszkodzeniom. Fizjoterapeuta zazwyczaj rozpoczyna wizytę od zebrania wywiadu z rodzicem dziecka bądź opiekunem prawnym. Ważne, aby na zajęcia z maluszkiem przyszła osoba, która przebywa z nim na co dzień. Specjaliści często zadają pytania, dotyczące rytmu snu maluszka czy reakcji na konkretne bodźce. Wykwalifikowany terapeuta, posiłkując się wywiadem, może przejść do ćwiczeń, wykonywanych z niemowlakiem. Oczywiście, maluszek nie będzie reagował na polecenia, zatem praca z nim wygląda zupełnie inaczej, niż na przykład z dzieckiem w wieku przedszkolnym. Rehabilitant sam kieruje poszczególnymi partiami ciała maluszka, ukierunkowując je na konkretne działanie. Jednocześnie musimy mieć świadomość, że ćwiczenia nie są dla dziecka bolesne, choć samo ich wykonywanie może być nieprzyjemne.
Emocje dzieci w czasie rehabilitacji
Jak już wiemy, ćwiczenia nie są dla dziecka bolesne, jednak zdecydowana większość maluchów będzie w czasie ich trwania wyrażać swoje niezadowolenie. Zrobią to, płacząc. Pamiętajmy, że niemowlaki nie są ufne wobec obcych. Nie znają one rehabilitanta, trudno im przekonać się do miejsca, w którym przebywają. Ponadto w przypadku niemowlaków trudno natrafić na właściwy moment, w którym są one gotowe do ćwiczeń. Wiele dzieci podczas rehabilitacji nabiera apetytu, inne odczuwają zmęczenie już po pierwszych kilku minutach. Dlatego też zaczynają głośno płakać, choć w praktyce nie odczuwają żadnego bólu. Najczęściej maluchy uspokajają się zaraz po opuszczeniu gabinetu, a nawet w trakcie zmiany odzieży.
Jak ubrać niemowlaka na rehabilitację?
Rodzice często zastanawiają się, jaki strój będzie dobry dla dziecka, z którym udają się na ćwiczenia? Rehabilitanci zazwyczaj wskazują, jak ubrane powinno być dziecko w poszczególnych przypadkach. Najczęściej może mieć na sobie body z krótkim bądź długim rękawem. Czasami jednak specjaliści radzą, aby na czas ćwiczeń pozostawało ono w samej pieluszce. W niektórych przypadkach konieczne okazuje się zdjęcie pieluszki, przynajmniej na krótką chwilę, tak aby specjalista mógł ocenić na przykład stawy biodrowe dziecka. Jeśli dziecko ma tendencję do ulewania czy nadmiernego pocenia się, możemy wybrać dla niego zmienne ubranko na fizjoterapię – będziemy mieć wystarczająco dużo czasu, aby przebrać maluszka zarówno przed ćwiczeniami, jak i po ich zakończeniu.
Jak długo trwają pojedyncze zajęcia?
Pojedyncza sesja z fizjoterapeutą w przypadku osób dorosłych zazwyczaj trwa godzinę. Niemniej jednak żaden niemowlak nie będzie w stanie wytrzymać tak długo, dlatego w ich przypadku sesje ulegają skróceniu do około 30 minut. Jest to optymalny czas, w którym specjalista jest w stanie efektywnie pracować z maluszkiem. Ćwiczenia zwykle są dla niemowlaka bardzo męczące, przez co po pół godzinie dziecko staje się senne i wiotkie. Nasila się płacz, a tym samym maluszek w ogóle nie jest już chętny do współpracy. Czasami rehabilitacja skraca się nawet do 20 minut – ma to miejsce w przypadku, gdy dziecko bardzo szybko się męczy i dalsza praca z nim nie ma już większego sensu. Fizjoterapeuci kierują się zasadą, aby przede wszystkim nie szkodzić dzieciom, a więc ćwiczyć tylko do momentu, gdy te w jakiś sposób z nimi współpracują.
Szczególnie polecamy:
Kto kieruje maluszka na rehabilitację?
Niektórzy rodzice decydują się profilaktycznie odwiedzić fizjoterapeutę, gdy ich pociecha skończy 2-3 miesiące. Jest to obecnie coraz częstsza praktyka, niemniej jednak zajęcia ze specjalistą mają w tym przypadku charakter jednorazowy. Tymczasem przy poważniejszych problemach konieczna staje się rehabilitacja w trybie ciągłym. Skierować na nią może przede wszystkim pediatra, który jako pierwszy lekarz ma kontakt z dzieckiem po opuszczeniu przez nie szpitala. To on powinien zauważyć ewentualne nieprawidłowości. Na rehabilitację kieruje również lekarz, wykonujący USG bioderek, jeśli zauważy jakiekolwiek niepokojące objawy. Rehabilitacja niemowląt odbywa się w ośrodkach ambulatoryjnych i jest finansowana przez NFZ, o ile oczywiście dziecko posiada skierowanie. Czas jej trwania jest różny, w zależności od konkretnego schorzenia oraz postępów w jego leczeniu. Rodzice zawsze powinni kierować się wytycznymi specjalistów, a więc lekarza prowadzącego oraz fizjoterapeuty, nie przerywając terapii przedwcześnie.